XALQARO MUNOSABATLAR: SIYOSAT, IQTISOD, HUQUQ

Rossiya-Ukraina mojarosining kuchayishi va Rossiyaga qarshi G’arbning keyingi sanktsiyalari Evroosiyo aloqasiga chuqur va keng qamrovli ta’sir ko’rsatdi. Bir tomondan, ushbu holatlar Shimoliy va Markaziy Evroosiyo koridorlarining Xitoy va Evropa o’rtasidagi tranzit yo’llari rolini sezilarli darajada kamaytirdi va dengiz transportiga geosiyosiy omillar ham tahdid solmoqda. Shu bilan birga, Rossiya-Evropa energetika savdo tarmog’i va infratuzilma aloqalari muhim o’zgarishlarga duch kelmoqda, neft va gaz quvurlari tez-tez siyosiylashtirilib, ularga qarshi turish va tahdid qilish kabi maqsadlarda foydalaniladi va shu bilan Evroosiyo aloqasi xavfsizligini buzadi. Boshqa tomondan, bu geosiyosiy o’zgarishlar, shuningdek, Rossiya va Belarus kabi Xitoy va Yevroosiyo iqtisodiy Ittifoqi (EAEU) mamlakatlari o’rtasidagi hamkorlikni chuqurlashtirish, Trans-Kaspiy xalqaro Transport yo’nalishi (TITR, o’rta koridor), Xitoy-Qirg’iziston-Ikkinchi O’rta yo’lakning bir qismi sifatida O’zbekiston temir yo’li va xalqaro Shimoliy-Janubiy Transport yo’lagi (INSTC). Ushbu fonda Rossiya, Xitoy, Qo’shma Shtatlar va Evropa har biri o’zlarining ulanish strategiyalarini ishlab chiqdilar, bu Evroosiyo ichidagi turli sub-mintaqalarning geosiyosiy dinamikasiga qarab “ulanish urushlari” yoki hamkorlikdagi tarmoq qurilishining turli xil o’zaro ta’sir stsenariylariga olib keldi. Shu nuqtai nazardan, Markaziy Osiyoning Evroosiyo ulanishidagi hal qiluvchi roli tobora ommalashib bormoqda va uni Evroosiyo ichida yangi ulanish markazi sifatida paydo bo’lishi va butun qit’ani qamrab oladigan ulanish tarmog’ini qurishga rahbarlik qilmoqda.